Makríll eins og engisprettur umhverfis landið

Makríl, þessum hraðsynta fiski án sundmaga, fjölgar stöðugt við Íslandsstrendur. Hvað skyldu vera stórar makrílgöngur í íslenskri auðlindalögsögu núna? Þessari spurningu þarf Hafrannsóknastofnunin að svara, og það sem allra fyrst. Árið 2009 veiddust um 150 þúsund tonn af makríl í íslenskri lögsögu - með afar lítilli sókn og fáum skipum. Heldur meira síðasta ár, man hins vegar ekki hversu mikið. Ef við gefum okkur að veiðst hafi c.a. 2% af því magni sem var á ferðinni við Ísland í fyrra - þá hafa verið ca. 7,5 milljónir tonna á ferðinni. ,,Fróðir" menn segja að magnið nú 2011 gæti verið 23 milljónir tonna. Sjaldan er rætt um vistkerfi hafsins og alla þessa verndun og uppbyggingu fiskistofna sem sjávarútvegsráðuneytið undir stjórn Jóns Bjarnasonar klifar stöðugt á.  ,,Beitarhagar" hafsins er auðvitað takmörkuð  og dýrmæt auðlind en vaxandi gengd makríls étur sig áfram í lögsögunni vestur með Íslandi bæði með suðurströndinni og norðurströndinni og er nú komin inn í grænlensku lögsöguna. Mjög erfitt er að mæla magn makríls með bergmálmælingum þar sem makríll hefur engan sundmaga. Ef það eru 23 milljónir tonna af markíl á ferðinni kringum landið er fæðuþörfin á 3 mánuðum varla undir 40 milljónum tonna af fæðu. Undanfarin ár  hafa makrílgöngur að vori skilið eftir sviðið varp hjá lunda, kríu, ritu og fleiri sjófuglum víða um land, en það er ekki sett í neitt samhengi. Nú er rætt um að rannsaka af hverju sandsíli eru nánast horfin, en er það ekki augljóst að makríll er búinn að éta upp alla fæðu á slóðinni. Makrílgangan er því eins og engisprettufaraldur, nema bara undir yfirborði sjávar.

Oft er þörf en nú er nauðsyn áður en það fer enn verr en þegar er orðið í hafinu. Eitt ráðið er auðvitað að veiða nógu mikið af makrílnum. En Hafrannsóknastofnun á sannarlega næsta leik.

Á næst stærsta bæjarfélag landsins engan miðbæ?

Hvernig miðbæ viljum við í Kópavogi? Oft er spurt hvar miðbær Kópavogs sé, og ekki að ástæðulausu. Stjórnsýslan er í Hamraborginni og þar eru menningarstofnanir Kópavogs flestar og það ætti að gefa atvinnulífinu og þjónustunni á svæðinu byr undir báða vængi, en svo er ekki. Atvinnulífið er mjög fábrotið í Hamraborginni, aðallega þjónustufyrirtæki eins og bankar, fasteignasölur, arkitektastofur, bókhaldsfyrirtæki og flóra verslana er einnig fábrotin, s.s. matvöruverslanir, blómaverslun, bókaverslun og undirfataverslun fyrir konur en engar fataverslanir eða skóbúðir fyrir karlmenn, og fleira vantar. Kaffihús og skyndibitastaðir eru á staðnum en engin ,,fínni" matsölustaðir þar sem hægt er að setjast niður í rólegu umhverfi og njóta stundarinnar. Við Smáratorg og í Smáralind fá bæði kynin eitthvað við sitt hæfi, en umhverfið vantar það sem prýða á og má miðbæ sveitarfélags á stærð við Kópavog. Fyrir nokkrum árum var gert torg í Hamraborginni sem algjörlega misheppnað, engin staldrar þar við, ekki einu sinni í góðviðri, enda þar ekkert um að vera, ekki einu sinni hægt að kaupa þar  kaffibolla. Svo er nafnið mislukkað þó það eigi að vísa til þess að torgið sé á Kópavogshálsi, nafnið minnir frekar á fornan aftökustað. Meira að segja er ekki hægt að koma þar fyrir jólatré fyrir jólin heldur er því klesst upp við Landsbankann. Þetta hefur verið algjört metnaðarleysi en margir binda vonir við að ný miðbæjarsamtök í Kópavogi reisi Hamraborgina úr öskustónni. Miðbærin á að vera miðstöð mannlífs, menningar og verslunar, rétt eins og í öðrum sveitarfélögum sem státa af alvöru miðbæ, eins og t.d. Ísafjörður, Stykkishólmur, Sauðárkrókur, Akureyri og Hafnarfjörður.

Eigum við ekki að gera kröfu til að einhver vitræn ákvörðun verði tekin í þessu máli? Kannski eigum við að treysta Næst besta flokknum í næst stærsta bæjarfélaginu til þess. Hver veit!